Tinea versikolor (pityriasis versikolor), deride normalde yaşayan bir mantar türünün, çeşitli nedenler ile artması ile oluşan bir genellikle gövde, sırt ve kollarda deri renginde açık veya nadiren koyu renkli lekeler biçiminde oluşan derinin mantar enfeksiyonudur.

 

Hastalığın sebebi nedir?

Tinea versikolora sebep olan Malassezia adlı mantar türü hepimizin derisinde normal olarak bulunur. Ancak sadece bazı insanlarda, bu mantarın aşırı üremesi sonucunda

tinea versikolor gelişir.

 

Tinea versikolor: Ne tür bulgu ve şikayetlere yol açar?

Tinea versikolor deride küçük lekeler olarak başlar. Zamanla genişleyen lekeler birleşerek daha geniş alanlar etkileyebilir. Lekelerin üzerinde ince kepekler bulunur.

• Lekeler genellikle, çevresindeki deriden daha açık renktedir, bazen daha koyu renkte de olabilir. Beyaz, pembe, kahverengi veya deri renginde olabilir.

• Derinin herhangi bir bölgesini etkileyebilir, ancak en sık sırt ve gövdenin üst bölümünde yerleşir.

• Lekeler kaşıntıya sebep olabilir.

 

Sıcak ortam hastalığı artırır mı?

Sıcak ve nemli ortamda mantarın üremesi artacağından, tinea versikolor yaz aylarında daha sık görülür. Ayrıca güneşe maruz kalan alanlardaki lekeler, çevresindeki deri gibi koyulaşmayacağından, tinea versikolor yaz aylarında daha belirgin hale gelebilir.

 

Tinea versikolor kimlerde görülür ?

Sıcak ve nemli ortam, aşırı terleme, yağlı deri yapısı gibi koşullarda mantarın üremesi artar. Ergenler ve genç erişkinler, yaşlılar ve çocuklara göre daha yağlı deri yapısına

sahip olduklarından, daha sık etkilenirler. Ayrıca bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde de hastalık ortaya çıkabilir.

 

Hastalık Bulaşıcı mıdır?

Tinea versikolor, derinin bir mantar hastalığı olmasına karşın, bulaşıcı değildir; insandan insana bulaşmaz.

 

Tanı nasıl konur?

Klinik muayene çoğu zaman yeterlidir. Bazen, lekelerin üzerindeki ince kepeklerin mikroskopta incelenmesi ile tanı kesinleştirilir. Ayrıca Wood lambası sarımsı-yeşil  renk değişikliğinin saptanması ile de tanı doğrulanabilir.

 

 

Nasıl tedavi edilir?

Tedavide ilaçlı şampuanlar, losyon ve kremler kullanılır.

• İlaçlı şampuanlar, etkilenmiş alanlara duş jeli gibi uygulanmalı,5-10 dakika kadar köpüklü bekletilmeli ve ardından durulanmalıdır. Bu şampuanlar; selenyum sülfit, çinko prition, ketokonazol ve benzerleri gibi etken maddeler içerir.

• Yerel ilaçlar, etkilenmiş alanlara günde 1 veya 2 kez, en az 2 hafta süre ile uygulanmalıdır.

• Geniş alanlar etkilenmiş ise ağızdan tabletler kullanılır.

• Bu ilaçların, kullanılan başka ilaçlar ile etkileşimi ve çeşitli yan etkileri olabileceğinden, mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalıdır.

 

Tedavi ile renk değişikliği hemen olabilir mi?

Tedavi edilmiş olsa bile, derideki renk değişikliğinin normale dönmesi aylar sürebilir. Bu durum tedavinin etkisiz olduğu anlamına gelmez. Zaman içinde renk normale dönecektir. Bu süre içinde güneşten korunmak önemlidir. Hastalık sık tekrarlar ise ilaçlı şampuanların ayda bir-iki kez uygulanması ile nüks engellenebilir.

Koruyucu olarak neler yapılabilir?

 

Hastalığın sık tekrar ettiği bireylerin, bol ve terlemeyi engelleyen giysiler tercih etmesi uygun olacaktır.